Brandend maagzuur komt regelmatig voor, veel mensen hebben er wel eens last van. Dat is op zich niet schadelijk, tenzij je er regelmatig last van hebt, dan kan dat op den duur gezondheidsklachten opleveren.
Wat is brandend maagzuur?
Maagzuur (HCI) is een spijsverteringssap met een pH waarde van tussen de 1,35 en 3,50. Brandend maagzuur is wat je ervaart als de inhoud van de maag inclusief de maagzuren terugvloeit in de richting van de slokdarm. Dit wordt ook wel “reflux” genoemd. Diezelfde sensatie kan ook ontstaan bij aandoeningen zoals “hernia diafragmatica” (een breuk van het middenrif).
De sensatie van brandend maagzuur in het slokdarm, vaak achter het borstbeen gevoeld, komt doordat het slokdarm niet beschermd is tegen maagzuur en dat veroorzaakt irritaties.
Wat is de functie van maagzuur?
Een van de belangrijke taken van maagzuur is het verteren van voedsel en de splitsing van eiwitmoleculen, zodat deze in het bloed kunnen worden opgenomen. Zonder maagzuur kan de vertering van koolhydraten, eiwitten en vetten niet optimaal voltooien. Maar maagzuur zorgt ook voor een goede opname van mineralen, vitamines, vetzuren en aminozuren.
Met name vitamine B12 wordt door het lichaam opgenomen nadat het gebonden is aan de “intrinsieke factor”. De intrinsieke factor is een onderdeel van het maagzuur en wordt geproduceerd in de slijmvliezen van de maagwand.
Een tekort aan maagzuur
Bij een tekort aan maagzuur wordt het genuttigde voedsel onvoldoende verzuurd (te hoge pH-waarde) en wordt het voedsel onvoldoende verteerd. Door onvoldoende verzuring wordt het signal om het verteerde voedsel door te sturen naar de dunne darm, niet gegeven. Hierdoor blijft het voedsel te lang in de maag liggen en gaat het rotten en gisten. Hierdoor ontstaan er gassen en krijg je een opgeblazen gevoel.
De druk afkomstig van deze gassen zorgt er ook voor dat de slokdarmspier zich opent, waardoor een deel van het voedsel weer terugvloeit in de slokdarm, met als gevolg een brandend gevoel (zuurbranden).
Brandend maagzuur geeft over het algemeen aan dat er een tekort is aan maagzuur i.p.v. een teveel aan maagzuur, wat vaak gedacht wordt.
Maar er kunnen ook andere redenen zijn voor een tekort aan maagzuur, zoals:
Chronische gastritis
Bij chronische gastritis wordt het tekort aan maagzuur veroorzaakt door aantasting van het slijmvlies door de bacterie (Helicobacter pylori).
Medicatie
Sommige pijnstillers en ontstekingsremmers kunnen de beschermde slijmvlieslagen van de maag aantasten. Hierdoor ontstaat er een tekort aan maagzuur.
Gebrek aan voedingsstoffen
Een tekort aan de grondstoffen die nodig zijn bij het aanmaken van maagzuur zoals zink en vitamine B12, kunnen zorgen voor een tekort aan maagzuur.
Leeftijd
De productie van maagzuur neemt af naarmate we ouder worden. Uit onderzoek is gebleken dat 30% van de 60 plussers minder maagzuur aanmaken.
Stress
Stress heeft voor het lichaam altijd de eerste prioriteit omdat dit een belangrijke overlevingsmechanisme is. Bij chronische stress geeft het lichaam voorrang aan het stresssysteem (HPA-as), waardoor er minder energie overblijft voor de spijsvertering.
Symptomen
Er bestaan veel symptomen van een tekort aan maagzuur, maar hieronder de belangrijkste opgesomd:
- brandend maagzuur
- opgeblazen gevoel
- oprispingen
- buikpijn/-krampen
- boeren
- slechte adem
- slechte lichaamsgeur
- moeilijk wakker worden
- vermoeidheid
- gasvorming
- verstoorde spijsvertering
- misselijkheid
- overgeven
- weinig tot geen transpiratie
Orthomoleculaire behandeling
Bij een tekort aan maagzuur, is het belangrijk om de productie van maagzuur weer op gang te brengen. Dit kan bijvoorbeeld met HCL (Betaïnehydrochloride met pepsine en L-Glutamine). Het is dan van belang om de juiste dosering te bepalen en deze steeds tijdens de maaltijden in te nemen. Op den duur zal de maag weer zelf maagzuur gaan produceren. Het is aan te raden om eerst een orthomoleculair arts of therapeut te raadplegen alvorens je met een dergelijke therapie begint.
Kruidentoepassingen
Traditionele kruiden tegen maagzuurbranden zijn aloë-vera, heemst, rode iep (Ulmus rubra) en zoethout.
leefstijl en voeding
Een andere manier om een tekort aan maagzuur op te lossen is door een verandering in eetpatroon te bewerkstelligen. Hieronder een aantal tips:
- eet zoveel mogelijk enzymrijke voeding, zoals vers gestoomde groenten (biologisch)
- vermijd zoveel mogelijk reflux stimulerende middelen zoals cafeïne, alcohol, pittige gerechten, citrussappen, uien, koemelk, suiker, frisdrank en pepermunt
- eet minder calorie-en vetrijk voedsel
- vermijd het nuttigen van gluten
- drink niet of zo min mogelijk tijdens of direct na het eten, anders wordt de maagzuur nog meer verdund
- vermijd zoveel mogelijk stress, eet rustige en kauw goed
- zorg voor voldoende dagelijks beweging (bv. 45min – 1 uur wandelen), maar niet direct na de maaltijd
- doe ademhalingsoefeningen waarbij je zo laag mogelijk ademt, richting je onderbuik en de flanken, terwijl je boven stil blijft
- EHBO bij acute klachten van maagzuur: neem een eetlepel rauwe havervlokken
Tot slot, bij beschadigingen aan bijvoorbeeld het slokdarm, maagwand of maagzweer, is het belangrijk dat deze eerst worden behandeld. Bij een behandeling d.m.v. antibiotica, is het goed om dit te combineren met orthomoleculaire middelen zoals pre- en probiotica, zodat de antibioticakuur zo min mogelijk schade toebrengt aan de goede bacteriën.